Câu nói Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn

Bài kệ đầy đủ đó là: "Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn. Nhất thiết thế gian sinh lão bệnh tử”.

Tuy nhiên hầu hết mọi người chỉ giảng câu trên mà bỏ mất câu dưới: "Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn” và giải thích rằng khi ngài chào đời, đã đi 7 bước, một tay chỉ Trời một tay chỉ Đất với hàm ý trên đời này chỉ có mình ta là tôn quý. 

Điều này phản ánh sai phẩm chất của ngài vì Đức Phật dạy rằng sống khiêm tốn mới là đỉnh cao của sự hiểu biết. Không những thế chúng ta còn thần thánh hóa Đức Phật mà bảo rằng cứ mỗi bước đi dưới chân ngài lại nở một bông sen. Thực ra đây chỉ là bài kệ do người đời viết ca ngợi chứ không phải là lời của Đức Phật. 

Vì hiểu nhầm này mà có những nơi dựng tượng, vẽ băng rôn hình Đức Phật khi ra đời một tay chỉ Trời một tay chỉ Đất, đi 7 bước với 7 bông sen dưới gót chân ngài. Đây là thần thánh hóa đức Phật một cách hoang đường, là mê tín. Phật giáo là chính tín, không phải là mê tín.

Ngài chào đời cũng như những đứa trẻ bình thường khác, còn khi đã thành đạo, tức là đã tu thành Phật. Đức Phật xem mọi người đều như nhau, ngài có thể thành Phật thì mọi người cũng có thể thành Phật. 

Ngài chỉ giáo cho mọi người cần phải hiểu rằng cái Bản ngã của mỗi người, hay còn gọi là cái vòng đời của mỗi người nó xoay vần liên tục vô tận không ngơi nghỉ. Hiểu như vậy thì sẽ thấy ta sống hôm nay là đang chuẩn bị cho vòng đời sau, thế nên từ nay phấn đấu hướng thiện để cho vòng đời sau được tươi sáng hơn.

Theo lời Phật dạy, Bản ngã là cái Ta, cái Tôi tức là vòng đời của ta ở hiện tại, đó chính là phần Hồn của ta sẽ không thể mất đi. Khi ta chết thì còn lại phần Hồn và bỏ đi cái thân xác cũ. Rồi qua các kiếp ta cũng chỉ thay cái thân xác còn ta vẫn là ta. 

Theo lời Phật dạy đó là vô ngã, tức là cái vòng đời nó liên tục xoay vần và không dừng lại, luôn đổi thay. Chỉ khi hiểu được điều này ta mới không lo sợ về cái chết ta tập trung tu luyện chứ không phải hưởng thụ cho xong. Ta hiểu rằng, chúng ta sẽ qua từng vòng đời và luôn cố gắng vươn lên, biến đổi tốt hơn để lên được tầng cao của vũ trụ. Muốn vậy thì phải sống thiện tại kiếp này để tích Đức chuẩn bị cho kiếp đời sau. 

Đó là lý do Đức Phật cho rằng trên đời này hiểu được Bản ngã là tối quan trọng. Duy ngã độc tôn là vậy, cũng đơn giản như vòng sinh lão bệnh tử mà ai cũng biết, chứ không có gì là thần bí.